Για εκεί που, κατ’ εμέ, η ανάγκη για εξουσία, ως αρχής και τέλους, η «λογική» της παντί τρόπω κυριαρχίας του ενός επί του άλλου, στις σχέσεις ηγεμόνα και λαού, αλλά και ανθρώπου προς συνάνθρωπο ευρύτερα, προς ποδηγέτηση, ωσάν την κυριαρχία επί της αγέλης στο ζωικό βασίλειο (Ζούγκλα), εν γνώσει εδραιωμένη σε μεθόδους παραπλάνησης, εξαπάτησης, φόβου και τιμωρίας, πετάει έξω από το παράθυρο την αγάπη, την συνείδηση, το ήθος την ηθική, το έλεος, την συμπόνοια , την εμπιστοσύνη, την φιλία…
Για κει όπου, κατ’ εμέ, η αδήριτη ανάγκη για επικράτηση του ανθρώπου επί του συνανθρώπου είναι υποδηλωτική της μεγάλης αδυναμίας και του υπέρμετρου φόβου…(ποιών φοβιών άραγε;)
Κατά Μακιαβέλλι { στο βιβλίο Il principe (Ο ηγεμών)}:
«Αν συμφέρει καλύτερα τον ηγεμόνα να τον αγαπούν ή να τον φοβούνται».;
Κατά Μακιαβέλλι απάντηση: «Και το ένα και το άλλο· μα επειδή είναι δύσκολο να συνυπάρξουν, είναι πολύ πιο σίγουρο να σε φοβούνται παρά να σε αγαπούν, αν είναι να λείψει ένα από τα δύο. Γιατί οι άνθρωποι γενικά είναι αχάριστοι, ευμετάβολοι και άπληστοι. Όσο τους ευεργετείς, σου είναι όλοι αφοσιωμένοι, μα όταν ο κίνδυνος ζυγώσει, αλλάζουν. Κι ο ηγεμόνας που βασίστηκε μονάχα στα λόγια τους, γυμνωμένος από κάθε άλλη ετοιμασία, καταστρέφεται. Οι άνθρωποι ευκολότερα βλάπτουν έναν που αγαπούν παρά έναν που φοβούνται».
Για τους δήθεν ηγέτες έγραψε, επίσης: »Όταν υπάρχουν πολλοί δήθεν ηγέτες που σκοτώνονται μεταξύ τους για το ποιος είναι ανώτερος, ικανότερος, δυνατότερος και εξυπνότερος, τότε σίγουρα όλοι τους δεν είναι παρά μετριότητες. Το μόνο που κάνουν είναι να προσφέρουν θέαμα στους υφισταμένους τους.» ,
ενώ, για τον αυθεντικό: » Και μόνη η εμφάνιση εκείνου που έχει το χάρισμα του ηγέτη είναι ικανή να κάνει τους ανεπαρκείς να παραμερίσουν να περάσει και τους υφισταμένους να υποκλιθούν.»
Ο ίδιος, όμως , ο Μακιαβέλλι έγραψε και:
«Το χάσμα ανάμεσα στο πώς θα έπρεπε να ζει κανείς και στο πώς πραγματικά ζει» έγραφε ο Μακιαβέλλι «είναι τόσο μεγάλο, ώστε ο άνθρωπος που αμελεί αυτό που πραγματικά γίνεται προς χάριν αυτού που θα έπρεπε να γίνεται, παίρνει τον δρόμο προς την αυτοκαταστροφή και όχι προς την αυτοσυντήρηση».
Σημειώσεις
Ο όρος «Μακιαβελλισμός» , στην πολιτική, σημαίνει την χωρίς τύψεις θυσία της ηθικής για να επιτευχθούν οι στόχοι του ηγεμόνα, αλλως την απεριόριστη και ανήθικη χρήση της εξουσίας προκειμένου να διατηρηθεί παντί τρόπω αυτή ταύτη η εξουσία. Στην κοινή ζωή, στις ανθρώπινες σχέσεις, το να έχεις ως αρχή την με οποιοδήποτε θεμιτό, αθέμιτο ή ανήθικο μέσο, απεμπολώντας την συνείδηση, το ήθος και την τρέχουσα ηθική, ανάγκη «κυριαρχίας» προκειμένου να φτάσεις στον «άγιο» σκοπό της επικράτησης πάνω στους άλλους, ονομάζεται και «μακιαβελλισμός».
Ηγεμών (κατά Μακιαβέλλι): Ένας μονάρχης πρέπει να έχει την φήμη ότι είναι γενναιόδωρος [να έχει την φήμη- όχι να είναι, δηλαδή να δείχνει ότι δίνει συνέχεια γιατί αν όντως δίνει θα κινδυνεύει άμεσα]. Ακόμα ότι πρέπει να είναι πολύ σκληρός όταν τιμωρεί κάποιον, παρά να είναι ελεήμων. Οτι θα πρέπει να μάθει πώς να εξαπατά όταν αυτό εξυπηρετεί τους σκοπούς του. Όταν όμως πρέπει να εξαπατήσει, δεν πρέπει να φαίνεται ότι εξαπατά. Εν αντιθέσει πρέπει πάντα να επιδεικνύει [να δείχνει ότι έχει – όχι απαραίτητα να έχει] πέντε συγκεκριμένες αρετές : έλεος, ειλικρίνεια, ανθρωπιά, ακεραιότητα και θρησκευτικότητα. Τέλος, ότι ο μόνος τρόπος για να μην ανατραπεί, ο ηγεμών, από την εξουσία του, είναι να μην γίνει μισητός.
Περιδιαβαίνοντας 
Αν ο όρος Μακιαβελισμός αποδίδεται από θεωρίες του Μακιαβέλλι τότε οι θεωρίες που εδώ καταχωρείς είναι κάτι ΕΝΤΕΛΩΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ.
Μου θυμίζει η περίπτωση αυτή τον Νίτσε που όλοι τον έχουν για άθειο και αυτός στο τελευταίο του βιβλίο μιλάει ΣΥΝΕΧΩΣ για τον ένα Θεό. Στην Ελλάδα δεν ντραπήκαν και τηλεοπτικά αρνηθήκαν να το μεταφράσουν επειδή ΟΡΙΣΑΝ ΑΥΘΑΙΡΕΤΑ ότι δεν το έγραψε ο Νίτσε.
Σε όλη μου την ζωή έφτυνα του φιλόλογους και τις διδασκαλίες του αφού απέδιδαν όρους τύπου Μακιαβελλισμός σε Θεωρίες ΣΤΟΧΑΣΤΩΝ που ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΑΣΠΑΣΤΗΚΑΝ.
Ο Μακιαβάλλι σε όλα τα βιβλία του που υποπέσαν στην αντίληψή μου αναλύει κάθε πτυχή και ΔΕΝ ΥΠΟΤΑΣΣΕΤΑΙ σε μια θεωρία και να του αποδοθεί κάποιος όρος που να του αξίζει πραγματικά.
Σε όσα μας παρουσίασες καλή μου εγώ βλέπω αποστροφή προς όσα του αποδίδονται από τον όρο Μακιαβελλισμός.
Συχνά κάνω ένα σχόλιο καυστικό για τους φιλολόγους και με το συμπάθειο:
Πως είναι δυνατόν να διαθέτουν λογική άνθρωποι που στν πλειοψηφία τους δεν γνωρίζουν μαθηματικά;
Έτσι δικαιολογώ τις ερμηνίες που δίνουν κατά το δοκούν και διδάσκουν σε παιδάκια που τους κοιτπάζουν με το στόμα ανοιχτό αναρρώτόμενοι αν διαθέτουν λογική στον νου τους αφού άλλα τους λένε για του φιλοσ\’όφους και άλλα διαβάζουν στα κείμενα αυτών.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Άνοιξα μια συζήτηση στον χώρο μου και θα ήθελα να πω ένα ΜΕΓΑΛΟ ευχαριστώ για την καταχώρησή σου αυτή.
Εξαιρετική η παρουσίαση με περιληπτικότατο τρόπο και χωρίς κριτική, κάτι που σπάνια συναντώ.
Μου αρέσει!Μου αρέσει!
Μες στο ντάλα καλοκαίρι μια πικάντικη καταχώρηση σαν αυτή δεν περνά απαρατήρητη!
Φαντάζει πράγματι χυδαίο ένα πόνημα που παρέχει στους επίδοξους εξουσιαστές "μεθόδους παραπλάνησης, εξαπάτησης , φόβου και τιμωρίας" και που "πετάει έξω από το παράθυρο την αγάπη, την συνείδηση, το ήθος την ηθική, το έλεος, την συμπόνοια , την εμπιστοσύνη, την φιλία". Εύστοχα έχουν χαρακτηρίσει το Μακιαβέλι πολιτικό πορνογράφο, καθώς παρουσιάζει τη φύση της πολιτικής απογυμνωμένη από μύθους και προσχήματα.
Και η πολιτική βρίσκεται παντού: στον "Ηγεμόνα" του Μακιαβέλι ενδέχεται να αναγνωρίσουμε τους εαυτούς μας, τους γονείς ή τους δασκάλους μας, τους φίλους μας ή τους ερωτικούς μας συντρόφους, οι οποίοι είναι ενστικτωδώς μακιαβελικοί και την εξουσία μπορεί να τη ντύνουν με το μανδύα της αγάπης. Στις αρχές του "Ηγεμόνα" στηρίζεται η λειτουργία πολλών δομών, από την κατεξοχήν πολιτική σκηνή μέχρι τις κλίκες των μαθητών/τριών στα σχολεία. Στο χειραγωγήσιμο όχλο του Μακιαβέλι σίγουρα συμπεριλαμβάνονται πολλοί γνωστοί και φίλοι -από τις εθνικές εκλογές μέχρι τα μαθητικά συμβούλια των παιδιών, από αυτά που τρώμε, φορούμε, ακούμε, διαβάζουμε μέχρι το σύντροφο που θα επιλέξουμε και τις προτεραιότητες που θα βάλουμε στη ζωή μας, γίνεται φανερό οι μάζες άγονται και φέρονται εύπιστες και πειθήνιες.
Η συμβολή του "Ηγεμόνα" έγκειται στο ότι μας παρέχει σημαντικά στοιχεία για το πώς σκέφτονται και πώς αναρριχώνται και καθιερώνονται οι εκάστοτε εξουσιαστές, και μέχρι σήμερα μια κριτική ανάγνωση του ¨Ηγεμόνα" αποτελεί πολύτιμο εργαλείο για την απομυθοποίησή τους. Προτάσεις σχετικά με το τι κάνουμε αφού τους απομυθοποιήσουμε, θα βρούμε στους κλασικούς του μαρξισμού (για όσους αντέχουν να διαβάζουν συγγράμματα στα οποία οι υποσημειώσεις είναι εκτενέστερες του κυρίως κειμένου!).
Θα μπορούσε κάλλιστα ένας εκπαιδευτικός (ΠΕ02 ή ΠΕ10) να αφιερώσει τουλάχιστο δύο διδακτικές ώρες στον "Ηγεμόνα" και να ξεκινήσει συζήτηση με τις μαθήτριες και τους μαθητές για το πού έχουν εντοπίσει συμπεριφορές σαν αυτές που προτείνει ο Μακιαβέλι στον "Ηγεμόνα".
Αν και δεν είμαι φιλόλογος, απαντώ στο σχόλιο: Η λογική προωθείται με το λόγο, από όπου και η ετυμολογία της! Δομημένος λόγος σημαίνει δομημένη σκέψη, όμοια και ο συγκροτημένος λόγος μαρτυρά μια συγκροτημένη προσωπικότητα. Τα μαθηματικά και η φυσική αποτελούσαν μέχρι και το 17ο αιώνα κλάδο της φιλοσοφίας, το αντίστροφο δεν έχει συμβεί.
Αν κάποιοι είναι κατάλληλα εφοδιασμένοι να εμφυσήσουν στα παιδιά τη λογική σκέψη και να τα οδηγήσουν στο να τη χειρίζονται λειτουργικά, σαν ένα εργαλείο στην καθημερινή τους ζωή και όχι μόνο στα σχολικά τετράδια, αυτοί είναι μάλλον οι φιλόλογοι, καθώς στο μάθημά τους τα παιδιά καλούνται να κατανοήσουν τη σκέψη τρίτων (των συγγραφέων), να τοποθετηθούν σχετικά με αυτά, να κατανοήσουν και να αντικρούσουν απόψεις συμμαθητών τους. Και έτσι καλλιεργείται η εγκάρσια σκέψη, κατεξοχήν γόνιμη λογική διεργασία.
Λόγω της φύσης του αντικειμένου τους, οι φιλόλογοι είναι αυτοί με τις λιγότερες ψευδαισθήσεις σχετικά με την αντικειμενικότητα της γνώσης και με επίγνωση για τις ανθρώπινες συμβάσεις στην αναπαράσταση της πραγματικότητας. Αντίθετα οι "θετικοί" επιστήμονες καλλιεργούν την αντίληψη ότι η γνώση είναι κάτι αντικειμενικό, μια εξωγενής αλήθεια, που ο άνθρωπος απλά τη μεταφράζει σε αριθμητικές σχέσεις, νόμους, αξιώματα, παραστάσεις, διαγράμματα κλπ. και κυριαρχεί το δίπολο σωστό-λάθος (από όπου και η απλουστευτική φράση "ένα κι ένα κάνουν δύο").
Για όσους νιώθουν την ανάγκη να πιστεύουν σε κάτι εξωγενές και αυθύπαρκτο υπάρχει η θρησκεία (ή η "αλήθεια" κατά το Νίτσε). Η επιστήμη -ως έκφραση της λογικής σκέψης- οφείλει να είναι κάτι σαφώς διακριτό.
Τους δροσερούς μου χαιρετισμούς στην οικοδέσποινα!
Μου αρέσει!Αρέσει σε 1 άτομο